Iriscare heeft vorige week vrijdag een belangrijke overwinning behaald voor het Grondwettelijk Hof in het dossier rond de vervallen erkenningen van lege bedden in Brusselse rusthuizen.
De grote spelers van de commerciële rusthuissector, waaronder Aedifica, Care Property Invest, en Cofinimmo, hadden een zaak aangespannen bij het Grondwettelijk Hof tegen het automatisch verval van erkenningen voor rusthuisbedden die gedurende een jaar leeg stonden.
Het Grondwettelijk Hof heeft Iriscare nu in het gelijk gesteld, wat een bevestiging is van het hervormingsbeleid dat de instelling voert om de woonzorgsector in Brussel stabieler en kwaliteitsvoller te maken.
Sinds 2024 geldt er in het Brussels Gewest een nieuwe aanpak waarbij een rusthuis enkel een beperkte marge aan lege bedden kan behouden. Bedden die gedurende een jaar structureel leeg blijven, zijn niet langer financierbaar. Deze maatregel kadert in de bredere hervorming die Iriscare samen met de Brusselse regering doorvoert om de beschikbare middelen optimaal in te zetten en de kwaliteit van de zorg te verbeteren.
Vandaag telt Brussel nog 12.605 erkende bedden in de rustoorden voor bejaarden (ROB), waarvan 6.074 rust- en verzorgingstehuizen (RVT). Daarvan zijn er momenteel 11.452 effectief bezet en gefinancierd. Daarnaast worden 340 bedden ingenomen door niet-verzekerden, op basis van de gegevens die de woonzorgcentra zelf aanleverden. Verder zijn er nog 12.933 vergunde ROB-plaatsen (voorlopige werkvergunningen), waarvan 6.381 RVT-plaatsen. Deze cijfers tonen het belang aan van een doordachte programmatie die afgestemd is op de reële noden.
De hervorming omvat de volgende speerpunten:
- Het verval van de vergunningen waarvoor binnen de vijf jaar geen erkenning wordt gevraagd;
- Het verval van de erkenningen van bedden die gedurende een jaar structureel leeg stonden;
- Het in evenwicht brengen van de publieke en non-profitsector, tegenover de commerciële rusthuissector;
- Een nieuwe programmatie, gebaseerd op behoeftestudies en de reconversie naar enerzijds verzorgingsbedden voor ouderen die zwaar hulpbehoevend zijn, en anderzijds naar alternatieve opvanginitiatieven voor ouderen die nog zelfstandig kunnen leven;
- De kwaliteit van de ouderenzorg verbeteren.
Het Grondwettelijk Hof heeft nu nogmaals bevestigt, in het arrest van 19 juni 2025, dat de door de ordonnantiegever nagestreefde doelstellingen (tegemoetkomen aan de behoeften van de ouderen en hun keuzevrijheid, financierbaarheid van het systeem waarborgen door de budgettaire weerslag ervan te beperken, etc.) legitiem zijn. Hiermee volgt het Hof zijn eerdere uitspraken in eerdere zaken, aangespannen door de rusthuissector tegen Iriscare.
Meer personeel, betere zorg
Tegelijk blijft Iriscare investeren in wat écht telt: de levenskwaliteit van bewoners en de ondersteuning van het personeel. Zo werd het reactiveringspersoneel in de Brusselse rusthuizen aanzienlijk uitgebreid. Dankzij een bijkomende jaarlijkse financiering van 18 miljoen euro kunnen rusthuizen sinds juli 2023 rekenen op extra kinesitherapeuten, logopedisten, psychologen, opvoeders en diëtisten. Daarnaast is er ruimte voor bijkomende opleidingen voor het personeel én voor rusthuizen die zich willen engageren in alternatieve zorgmodellen, zoals persoonsgerichte of vernieuwende zorgconcepten. De personeelsnorm werd in totaal verhoogd met 0,7 voltijdse equivalenten (VTE) per 30 bewoners.
“Het is essentieel dat het aantal erkende bedden in Brussel in verhouding staat tot de werkelijke noden én dat er een gezond evenwicht blijft tussen publieke en private rusthuizen. Daarnaast moeten we de beschikbare middelen gericht inzetten voor wat écht telt: kwaliteitsvolle zorg, voldoende personeel en een warme woonzorgomgeving voor ouderen. Rusthuizen moeten échte leefplekken zijn, waar mensen niet enkel verzorgd worden, maar zich ook thuis voelen, verbonden blijven en kunnen genieten van een zinvolle oude dag,” aldus Tania Dekens, leidend ambtenaar van Iriscare.